Tarla Faresi Mücadelesi
Tarla fareleri, ülke genelinde tarım üretiminde verimi ve kaliteyi önemli ölçüde tehlikeye atan bir zararlıdır.
Tarla Faresi Nedir?
Tarla faresi, ekseri kısa ve tıknaz vücutlu bir yapıya sahiptir. Başları oldukça büyük, burunları basık, kulakları ise kısa bir görünüme sahiptir. Kuyrukları vücutlarına oranla kısadır ve genellikle vücut uzunluğunun beşte biri kadardır. Sırt tüyleri dip kısmında esmer gri, üst kısmında kahverengi-kızıl tonlarına sahiptir. Karın bölgesi beyaz veya kirli beyazdır. Vücut uzunluğu 90-180 mm, kuyruk uzunluğu 18-53 mm, arka ayak uzunluğu ise 19-24 mm arasında değişir ve vücut ağırlığı 30-60 gr’dır. Deniz seviyesinden 2500 metre yüksekliğe kadar olan bölgelerde, bitkilerin yetiştiği birçok farklı ortamda bulunabilirler. Tarla fareleri, 10-70 cm derinlikteki toprak altında ve 4 ila 12 giriş deliğine sahip olan galerilerde yaşarlar. Aktivitelerini genellikle gece boyunca gerçekleştirirler. Dişiler, her ay doğurma kapasitesine sahip olsalar da yılda 4 ila 6 kez doğum yaparlar. Her doğumda en fazla 9 yavru doğurabilirler, ancak genellikle ortalama olarak 5 ila 6 yavru verirler. Gebelik süreleri 3 haftadır. Doğan yavruların yaklaşık %40’ı çeşitli nedenlerle hayatta kalamaz. Doğduktan 15-20 gün sonra sütten kesilen yavrular, kendi başlarına beslenmeye başlarlar ve bu noktadan itibaren zararlı hale gelirler. 2-3 ay içinde erginleşirler ve ortalama olarak 3-4 yıl yaşarlar.
Tarla Faresi Delikleri
Tarla fareleri, yaşadıkları bölgede üç farklı türde delik açarlar:
- Beslenme delikleri,
- Hafriyat (toprak çıkarma) delikleri,
- Dışkılama delikleri.
Bu delikleri kolayca belirleyebiliriz çünkü hafriyat deliklerinde toprak birikintileri, dışkılama deliklerinde fare dışkıları, beslenme deliklerinde ise yiyecek kalıntıları bulunur. Bu deliklerin doğru bir şekilde tanınması, kimyasal mücadele sırasında önemlidir çünkü fareler, beslenme delikleri dışındaki deliklerde bırakılan zehirli yemi tüketmezler.
Zarar Verdiği Bitkiler ve Zarar Şekli
Tarla fareleri, genellikle buğday, arpa, yulaf, mısır, yonca, sebze ve meyve gibi tarla, bahçe ve çayır-mera bitkilerinde önemli ölçüde zarar veren zararlılar arasında yer almaktadır. Ayrıca, bilhassa genç orman ağaçları bu farelerin başlıca konukçularıdır. Kültür bitkileri ile çayır-mera bitkilerinin yeşil kısımlarını, tohumlarını ve meyvelerini tüketerek, kirleterek, kemirerek zarar verirler. Yiyecek bulamadıkları durumlarda meyvelik ve ormanlarda fidanların gövdelerini (özellikle kök boğazı) kemirerek zarar verirler. Bir bölgedeki besin kaynakları tükendiğinde, fareler başka alanlara yayılarak zararlarını sürdürürler. Sıcak aylarda genellikle yeşil, serin aylarda ise kuru yemleri tercih ederler. Bir yetişkin tarla faresi, günde ortalama 15-17 gram yeşil yem ve 10-13 gram kuru yem tüketebilir. Zarar miktarı, kayıp oranıyla doğru orantılı olarak %100‘e kadar çıkabilir.
Tarla Faresi Nasıl Yok Olur? Mücadelesi
Doğal Mücadele:
Tarla farelerinin temel doğal düşmanları arasında kedi, köpek, tilki, gelincik, sansar, baykuş, leylek, kerkenez, atmaca, doğan, şahin, kartal ve yılanlar bulunmaktadır. Doğal denge sağlanmış ortamlarda, bu doğal düşmanlar tarla farelerini etkili bir şekilde kontrol altında tutmaktadırlar. Bu hayvanların korunması için avlanmamaları önemlidir ve tarım ilaçları kullanımında dikkatli olunmalıdır, çünkü gereksiz tarım ilacı kullanımı bu canlıların yaşam alanlarını olumsuz etkileyebilir ve doğal dengeyi bozabilir.
Kültürel Mücadele:
Toprak derin işleme, ekim nöbeti uygulamaları ve tarla temizliği gibi tedbirlerle, zararın belirli bir ölçüde azaltılması mümkündür.
Mekanik Mücadele:
Kapanlar ve aktif deliklere su doldurmak gibi yöntemler kullanılarak da mücadele gerçekleştirilebilir.
Kimyasal Mücadele:
Kimyasal mücadele, uygun iklim koşulları sağlandığında her zaman gerçekleştirilebilir. Fakat en etkili ve uygun olanı, tarla farelerinin kıştan çıktığı daha çok zayıf oldukları erken ilkbahar ve kışa girişte sonbahar dönemidir. Tarla fareleriyle mücadele için, bulaşık alanlarda 25 metrekarede 5 aktif delik tespit edildiğinde mücadeleye başlamak ideal olsa da, bitki türüne ve ürün kaybının derecesine bağlı olarak daha az delikle de mücadeleye başlanabilir. Tarım Bakanlığı İl/İlçe Müdürlüklerinden temin edilebilen çinko fosfür içeren zehirli yemler, tahta kaşık veya flinta adı verilen ayarlanabilir kamışlar kullanılarak deliklere yerleştirilir. Zehirli yem uygulamasında, her beslenme deliğine el değmeden 5 adet zehirli yem bırakılacak şekilde özen gösterilmelidir.
Ülkemizde kullanımına izin verilen güncel bitki koruma ürünlerinin ruhsat bilgilerine Tarım Bakanlığı’nın https://bku.tarim.gov.tr/ web sayfasından ulaşabilirsiniz. Tarla fareleriyle mücadelede toplu ve tarama mücadele yöntemleri önemlidir. Bu nedenle, zararlıların bulunduğu alanlarda bulunan tüm tarlalar, tarla kenarları ve çevredeki sulama kanallarındaki aktif delikler ilaçlanmalıdır. Uygulama tamamlandıktan sonra ilaçlanan alan dikkatlice kontrol edilmeli ve fare ölüleri derin bir çukura gömülmelidir.
Tarla Faresi Mikrop Taşır Mı
Tarla fareleri doğal olarak mikropları taşıyabilirler. Ancak, tarla farelerinin mikropları taşıma kapasitesi, genellikle doğrudan insan sağlığına zarar verecek kadar yüksek değildir. Yine de, tarla fareleri çeşitli mikropları, bakteri ve virüsleri taşıyabilirler. Özellikle bu farelerle temas veya onların yaşadığı bölgelerde hijyen önlemlerine dikkat edilmelidir. Tarla farelerinden kaynaklanan hastalık riskini azaltmak için, farelerle doğrudan temastan kaçınılmalı ve farelerin yaşadığı alanlar temizlenmelidir. Bu konuda, gıda depoları veya çiftlikler gibi alanlarda hijyen önlemleri almak önemlidir.
Tarla Faresinin Diğer Adı Nedir
Tarla faresinin diğer adı “Microtus” olarak bilinir. Farklı türlerdeki tarla fareleri çeşitli alt tür ve tür adlarına sahip olabilir, ancak genel olarak “Microtus” cinsi altında sınıflandırılır. Bu fareler genellikle tarım alanlarında, çayırlarda ve diğer açık arazilerde bulunurlar.
Tarla Faresi Neyi Sever
Tarla fareleri genellikle bitkilerle beslenirler ve birçok tarım ürününe zarar verebilirler. Bu fareler, özellikle buğday, arpa, yulaf, mısır, yonca, sebzeler ve meyveler gibi bitkilerle beslenirler. Ayrıca genç orman ağaçlarına da zarar verebilirler. Tarla fareleri aynı zamanda tohumları, yeşil kısımları ve meyveleri tüketebilirler. Beslenme alışkanlıkları, çevre koşulları ve besin kaynaklarına bağlı olarak değişebilir. Bu nedenle, tarla fareleri tarım ve bahçe alanlarında ciddi zararlara neden olabilirler.