Turp Yetiştiriciliği Nasıl Yapılır?
Turp yetiştiriciliği, sebze üretiminin önemli bir parçasıdır. Turp, Brassicaceae ailesinden, genellikle yuvarlak veya silindir şeklinde kökleri olan, yenilebilir bir sebzedir. Genellikle beyaz, kırmızı veya siyah renklerde olabilir. Toprak altında yetişen bu bitki, serin ve nemli iklim koşullarını tercih eder. Ekonomik değeri yüksek olan turp, ticari ve ev tipi tarım için önemli bir üründür. Marketlerde, pazarlarda ve restoranlarda talep gören bu sebze, çiftçilere iyi bir gelir kaynağı sağlar. Ayrıca ev bahçelerinde veya küçük çiftliklerde yetiştirilen turp, yerel pazarlarda satılarak ek gelir elde etme fırsatı sunar. Ayrıca turp, besleyici bir sebze olarak bilinir. Yüksek C vitamini, lif ve antioksidan içeriğiyle sağlık için faydalıdır. Düşük kalorili olması ve sindirime yardımcı olması nedeniyle diyetlerde tercih edilir. Turp ayrıca, anti-inflamatuar ve anti-kanser özelliklere sahip bileşikler içerir, bu da sağlık üzerinde olumlu etkilere sahip olabileceği anlamına gelir.
Turp Çeşitleri Nelerdir?
- Siyah Turp: Halk arasında kara turp olarak da bilinir. Dışı siyah renkte olup içi diğer turplar gibi beyaz etlidir. Karaciğer sağlığına dosttur ve C vitamini deposu olarak bilinir. Genellikle grip ve nezle dönemlerinde tercih edilir.
Beyaz Turp: İçi ve dışı beyaz olan bu turp türü, diğerlerine göre daha uzun ve ince yapılıdır. Mikroplara karşı savunma mekanizması işlevi görür ve kanserle mücadelede destekleyici olabilir. Ayrıca saç ve cilt sağlığına da katkı sağlar.
Kırmızı Turp: Parlak kırmızı dış kabuğa sahip olan bu turp türü, içi diğer turplar gibi beyazdır. Özellikle yaz aylarında terlemeyi artırıcı etkisiyle bilinir ve vücuttaki fazla ısıyı alır. Lif bakımından zengindir ve boğaz ağrılarına iyi gelir.
Daikon Turp: Japon mutfağında sıkça kullanılan bir turp çeşididir. Uzun ve beyaz bir yapıya sahiptir. Acımsı bir tadı vardır ve çeşitli yemeklerde kullanılır.
Bu turp çeşitleri, farklı lezzet ve sağlık faydaları sunar. Tercihinize göre çeşitleri deneyerek hangisinin size daha çok uygun olduğunu keşfedebilirsiniz.
Turp Yetiştiriciliğinde İklim ve Toprak Yapısı
Bu bitki, sıcaklığın yüksek olduğu ve kuraklıkla mücadele edilen ortamlardan hoşlanmaz. Dolayısıyla, ideal yetişme koşulları arasında serin ve nemli iklimler bulunmaktadır. Toprak yapısı açısından ise, turp hafif ve tınlı toprakları tercih eder. Ağır ve killi topraklar, turp için uygun olmayabilir çünkü bu tür topraklar bitkinin şeklini bozabilir ve tadını etkileyebilir. Ayrıca, toprak pH değerinin 6.0 ile 7.4 arasında olması, turp için idealdir. Bu şekilde, bitki sağlıklı bir şekilde büyüyebilir ve verimli bir şekilde ürün verebilir. Turp yetiştiriciliği için en uygun toprak hazırlığı, tohum ekim yerlerinin temizlenmesi ve bitki artıklarından arındırılmasıdır. Bu şekilde, turp tohumları sağlıklı bir şekilde çimlenebilir ve büyüyebilir. Bu faktörler dikkate alındığında, uygun iklim ve toprak koşulları sağlanarak turp yetiştiriciliği başarıyla gerçekleştirilebilir.
Turp Yetiştiriciliğinde Ekim
Ekim aşaması, verimli bir hasat için önemli bir başlangıç noktasıdır. Toprak seçimi ve düzenleme sürecinde, hafif ve humuslu toprakların tercih edilmesi, yabani otların temizlenmesi ve gübre eklenerek besleyici bir zemin oluşturulması önemlidir. İdeal ekim zamanı, toprak sıcaklığının ılıman olduğu ilkbaharın erken veya sonbaharın başlarına denk gelir. Sağlıklı tohum seçimi, verimli bir hasat için hayati öneme sahiptir. bu nedenle, tohumların büyüme potansiyelini artırmak için önceden suda bekletme yöntemi uygulanabilir. Ekim metodunun belirlenmesi, düz ekim, sıra ekimi veya sıra arası ekim gibi seçenekler arasında yapılabilir. Dikim sırasında tohumların eşit şekilde dağıldığından ve belirlenen derinlikte ekildiğinden emin olunmalıdır. Ekim sonrasında düzenli sulama ve yabani otlarla mücadele gereklidir. Turp bitkileri genellikle 3-4 hafta içinde hasat için hazır hale gelir ve köklerin toprak seviyesine yaklaştığı veya istenilen boyuta ulaştığı zaman hasat edilebilir.
Turp Yetiştiriciliğinde Sulama
Sulama, bitkilerin su ihtiyacını karşılayarak köklerin gelişimini teşvik eder ve bitkilerin besin almasını sağlar. Özellikle kurak dönemlerde düzenli sulama yapmak, bitkilerin stres yaşamasını önler ve kaliteli ürün elde etmeyi sağlar. Sulama, toprak yapısı ve iklim koşullarına bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Genellikle turp yetiştiriciliğinde toprak nemini korumak için düzenli sulama yapılır. Sulama zamanlaması, toprak nem seviyesine ve hava sıcaklığına göre belirlenir. Özellikle kurak dönemlerde veya toprağın kuruduğu durumlarda sık sık sulama yapmak önemlidir. Sulama yöntemleri arasında yağmurlama sulama, damla sulama ve salma sulama gibi yöntemler bulunur. Geniş alanlarda yağmurlama sulama tercih edilirken, daha küçük bahçe veya tarlalarda damla sulama veya salma sulama tercih edilebilir.
Turp Yetiştiriciliğinde Gübreleme
Gübrelemenin doğru şekilde yapılması, toprağın besin içeriğini artırarak bitkilerin ihtiyaç duyduğu mineralleri sağlar ve toprak verimliliğini artırır. Turp bitkileri için genellikle azotlu, fosforlu ve potasyumlu gübreler tercih edilir. Azotlu gübreler, bitkinin yeşil kısımlarının gelişimini teşvik eder ve yaprakların daha sağlıklı olmasını sağlar. Fosforlu gübreler ise kök gelişimini destekler ve sağlam bir kök sistemi oluşturulmasına yardımcı olur. Potasyumlu gübreler ise bitkinin genel büyümesini teşvik eder ve meyve oluşumunu destekler. Gübreleme miktarı, toprak analizi sonuçlarına göre belirlenmeli ve aşırı gübrelemeden kaçınılmalıdır.
Turp Kaç Ayda Yetişir?
Turp, genellikle ortalama 6 ila 8 hafta içinde yetişir. Ancak, bu süre çeşitlere ve yetiştirme koşullarına bağlı olarak değişebilir. Bazı hızlı büyüyen turp çeşitleri daha kısa sürede olgunlaşabilirken, bazıları daha uzun sürebilir. Yetiştirme koşulları arasında toprak kalitesi, sulama düzeni, gübreleme miktarı, güneş ışığı ve iklim faktörleri gibi etkenler bulunur.
Turp Hasadı
Hasat, sebzelerin olgunlaşma sürecinin belirli bir noktasında, ya bitkiden koparılması ya da topraktan sökülmesi şeklinde gerçekleşir. Erken hasat, sebzelerin boyut, şekil ve tat açısından yetersiz kalmasına yol açabilir. Ayrıca, kimyasal değişimlerin tamamlanmamış olması nedeniyle kalite düşüklüğü ve depolama sırasında oluşabilecek ağırlık kaybı gibi sorunlar da yaşanabilir. Hasadın gecikmesi ise sebzelerin çürüme ve dökülmeye daha yatkın hale gelmesine neden olur. Hasat genellikle kademeli olarak birkaç defa yapılır ve turpların odunlaşmadan ve koflaşmadan önce toplanması önemlidir.
1 Dönümden Ne Kadar Turp Çıkar?
Verim, bir dönüm araziden elde edilecek turp miktarını belirleyen çeşitli faktörlere bağlıdır. Örneğin, iri kırmızı turplar için, uygun yetiştirme koşullarında bir dönüm araziden genellikle 3 ila 4 ton civarında ürün alınabilir. Ancak, bayır ve kestane turpları gibi diğer çeşitlerde ise bu miktar dekardan 6 ila 7 tona kadar çıkabilir. Bu değerler, toprak kalitesi, iklim koşulları, sulama düzeni, gübreleme miktarı ve kullanılan turp çeşidine göre değişiklik gösterebilir. Bu nedenle, her bir turp çeşidi için verim tahmini yaparken, yetiştirme koşullarının ve çeşit özelliklerinin dikkate alınması önemlidir.
Turp Yetiştiriciliğinde Görülen Hastalık ve Zararlılar
Sıkça görülen hastalıklar arasında turp bakteriyel lekesi önemli bir yer tutar. Bu hastalık, kotiledon yapraklarında siyah lekelerin oluşmasına neden olarak fidelerin solmasına yol açar. Kök siyahlaşması da bir diğer yaygın turp hastalığıdır. Bu hastalıkta bitki gövdelerinde lezyonlar meydana gelir ve mavi, gri veya siyah renklerde krater görünümü oluşabilir. Zararlılar arasında ise haşlanmış pire, beyaz kelebek tırtılları, bahar lahana sineği, crucifer böcek, lahana güvesi, lahana ateşi, kolza tohumu sineği ve kolza çiçeği bulunur. Bu zararlılar turp bitkisinin yapraklarına, köklerine veya gövdelerine zarar verebilir ve dolayısıyla verim kaybına neden olabilirler. Bu nedenle, turp yetiştiriciliği yapanlar hastalık ve zararlılarla etkin bir mücadele stratejisi geliştirmeli ve uygun koruyucu önlemleri alarak bitkilerini korumalıdır.